Maar weer eens een column
Het gewicht van herinneringen
Deze week viert mijn oma haar 85e verjaardag. De Zweden hebben een aardige manier om dat te formuleren. “Ze vult 85”, zeggen ze hier.
Een mooie uitdrukking, naar mijn mening. Mijn oma heeft tenslotte echt 85 jaar op deze aarde gevuld met haar aanwezigheid. Ze heeft die tijd gevuld met opgroeien, maatschappelijk werkster worden, trouwen, doorgaan met werken als een getrouwde vrouw (behoorlijk revolutionair in die tijd), het krijgen van drie kinderen, een terugkeer naar de arbeidsmarkt toen de kinderen groter waren en, uiteindelijk, met pensioen gaan.
Tot zijn dood vorig jaar vulden mijn opa en zij elkaars levens gedurende meer dan zestig jaar. In mijn herinneringen deden ze dat onvermoeibaar, reizend door het land om bij elke verjaardag, musical en kerkdienst te zijn waar ze maar naartoe konden, maar ook verder reizend naar Europese steden en zelfs naar Australië.
Hoe kan iemand met de herinneringen van zoveel jaren leven?
De ziektes, de geliefden die dood gingen, de gemaakte fouten, de keren dat je teleurgesteld werd – nou ja, ik neem aan dat we allemaal zo’n lijstje hebben. Maar bedenk eens hoe lang dat lijstje is geworden tegen de tijd dat we nog maar een lustrum van de negentig verwijderd zijn?
En hetzelfde geldt eigenlijk voor alle fijne delen van het leven, die hopelijk de slechte delen ruimschoots ontstijgen: de feesten, de trouwerijen, de vrienden, de reizen, de bekeken films, de gelezen boeken en nieuwsberichten, de verkiezingen waarin gestemd werd, the moment van liefde geven en ontvangen. Het geleefde leven, de dagen gevuld in 85 jaar. Je kijkt erop terug met vreugde, neem ik maar aan. Maar hoe ga je om met het feit dat het, nou ja, allemaal voorbij is? Het is al gebeurd, tenslotte. En het wordt niet nog eens herhaald.
Het zal ermee te maken hebben dat ik een overontwikkeld gevoel voor nostalgie heb, dat nu gecombineerd wordt met de vallende bladeren en het druilerige weer, maar zelfs het fietsen door Lund kan me soms het gewicht van herinneringen laten voelen, ondanks mijn slechts 25 gevulde jaren.
Daar, voor de Coop, aten een vriendin en ik fastfood op een zomeravond en praatten over het leven. Maar ze ging al meer dan een jaar geleden naar huis en we hebben elkaar in geen tijden gesproken. Massa’s herinneringen liggen bij de theologische bibliotheek – maar die ging pas geleden dicht en toen verhuisden we naar LUX. De gevoelens worden het sterkst als ik over de Noordelijke begraafplaats fiets, die ‘herinnering’ lijkt te ademen met een treurige stem. Ooit was dit mijn weg naar huis in deze nieuwe stad, in dit vreemde land. Nu woon ik er niet meer. De gang wordt bewoond door andere mensen en de meeste van mijn huisgenoten hebben Zweden allang verlaten. Het is allemaal verleden geworden.
Gelukkig is mijn oma niet zo sentimenteel als ik. Ze gaat gewoon door met het vullen van levens. Dat van haarzelf, maar ook dat van haar kleinkinderen. Met haar aanwezigheid, haar cadeaus en haar ontelbare kaarten aan mij – ze vraagt altijd direct om mijn adres als ik weer eens verhuis. En elke keer dat ik langskom voor een bezoekje, vult ze mijn portemonnee (“voor je reiskosten”) met meer geld dan het treinticket me kostte.
De ziektes, de geliefden die dood gingen, de gemaakte fouten, de keren dat je teleurgesteld werd – nou ja, ik neem aan dat we allemaal zo’n lijstje hebben. Maar bedenk eens hoe lang dat lijstje is geworden tegen de tijd dat we nog maar een lustrum van de negentig verwijderd zijn?
En hetzelfde geldt eigenlijk voor alle fijne delen van het leven, die hopelijk de slechte delen ruimschoots ontstijgen: de feesten, de trouwerijen, de vrienden, de reizen, de bekeken films, de gelezen boeken en nieuwsberichten, de verkiezingen waarin gestemd werd, the moment van liefde geven en ontvangen. Het geleefde leven, de dagen gevuld in 85 jaar. Je kijkt erop terug met vreugde, neem ik maar aan. Maar hoe ga je om met het feit dat het, nou ja, allemaal voorbij is? Het is al gebeurd, tenslotte. En het wordt niet nog eens herhaald.
Het zal ermee te maken hebben dat ik een overontwikkeld gevoel voor nostalgie heb, dat nu gecombineerd wordt met de vallende bladeren en het druilerige weer, maar zelfs het fietsen door Lund kan me soms het gewicht van herinneringen laten voelen, ondanks mijn slechts 25 gevulde jaren.
Daar, voor de Coop, aten een vriendin en ik fastfood op een zomeravond en praatten over het leven. Maar ze ging al meer dan een jaar geleden naar huis en we hebben elkaar in geen tijden gesproken. Massa’s herinneringen liggen bij de theologische bibliotheek – maar die ging pas geleden dicht en toen verhuisden we naar LUX. De gevoelens worden het sterkst als ik over de Noordelijke begraafplaats fiets, die ‘herinnering’ lijkt te ademen met een treurige stem. Ooit was dit mijn weg naar huis in deze nieuwe stad, in dit vreemde land. Nu woon ik er niet meer. De gang wordt bewoond door andere mensen en de meeste van mijn huisgenoten hebben Zweden allang verlaten. Het is allemaal verleden geworden.
Gelukkig is mijn oma niet zo sentimenteel als ik. Ze gaat gewoon door met het vullen van levens. Dat van haarzelf, maar ook dat van haar kleinkinderen. Met haar aanwezigheid, haar cadeaus en haar ontelbare kaarten aan mij – ze vraagt altijd direct om mijn adres als ik weer eens verhuis. En elke keer dat ik langskom voor een bezoekje, vult ze mijn portemonnee (“voor je reiskosten”) met meer geld dan het treinticket me kostte.
Ik hoop dat ze nog veel meer jaren zal vullen.
Origineel geschreven in het Engels en gepubliceerd op Lundagard.net.
Comments
Post a Comment